Để đảm bảo cho sự thuận lợi của mỗi công trình nghiên cứu, mỗi sản phẩm sản xuất cần phải nằm trong một khu vực riêng biệt, nơi mà các hạt trong không khí ở mức rất thấp, được cách ly tốt cùng sự kiểm soát chặt chẽ trong mọi công đoạn. Đó chính là Phòng Sạch. Trong bài viết này, những thông tin cụ thể về Phòng Sạch sẽ được cung cấp một cách chi tiết và đầy đủ nhất.

Phòng Sạch Là Gì?

Phòng Sạch(Clean room) là không gian được thiết kế nhằm mục đích duy trì nồng độ các hạt trong không khí ở mức thấp nhất và bị khống chế hoàn toàn theo các tiêu chuẩn cụ thể. Phòng Sạch là nơi được làm sạch tích cực, được cách ly và kiểm soát khỏi sự ô nhiễm. 

Phòng Sạch thường được sử dụng cho mục đích nghiên cứu khoa học và trong sản xuất công nghiệp. Không chỉ ngăn cản lượng hạt trong không khí ở mức thấp nhất, Phòng Sạch còn giúp phòng tránh thất thoát vật liệu nguy hiểm ra bên ngoài. Phòng Sạch đặc biệt quan trọng trong các công trình nghiên cứu như: dược phẩm, hạt nhân, virus học…

Phòng sạch là gì?

Mức độ sạch của Phòng Sạch thường được định lượng dựa trên tỉ lệ số hạt trên mỗi mét khối trong không khí. Nếu lấy một ví dụ hay so sánh nào đó cụ thể thì tại một khu vực đô thị ngoài trời, mỗi mét khối không khí chứa trên 33 000 000 hạt có kích thước từ 0,5 μm trở lên. Bằng cách so sánh, Phòng Sạch đạt được chứng nhận ISO 14644-1 cấp 1 không cho phép có chứa hạt nào trong phạm vi kích thước đó và chỉ được chứa không quá 12 hạt với kích thước nhỏ hơn 0.3 μm trên mỗi mét khối. Thực tế Phòng Sạch để đạt được cấp độ 1 là cực kì hiếm, Phòng Sạch bán dẫn thường chỉ đạt được cấp độ 7 hoặc cấp độ 5.

Quá trình hình thành và phát triển của Phòng Sạch

Trước năm 1960, có rất nhiều vấn đề gặp phải do luồng không khí và các hạt thường khó đoán tại các Phòng Sạch. Dưới sự phát minh của nhà vật lý người Mỹ Willis Whitfield, Phòng Sạch đã được kiểm soát với các luồng không khí được lọc liên tục nhằm mục đích loại bỏ được các tạp chất. 

Phòng Sạch có kích thước đa dạng từ vài mét vuông cho tới vài nghìn mét vuông, Phòng Sạch rất cần thiết trong mọi ngành nghề và lĩnh vực của đời sống: sản xuất chất bán dẫn, pin năng lượng, y tế hay bất cứ lĩnh vực nào nhạy cảm với sự ô nhiễm.

Phòng sạch được kiểm soát

Những Yếu Tố Quan Trọng Ảnh Hưởng Đến Phòng Sạch

Đối với Phòng Sạch, một số yếu tố cơ bản cần được chú ý đó là: Nhiệt độ, độ ẩm, độ sạch, áp suất và nhiễm chéo.

Áp suất trong Phòng Sạch

Thiết kế, thiết lập chênh lệch áp suất, khóa áp suất có nhiệm vụ ngăn ngừa sự lây nhiễm trong không khí, các hạt …xâm nhập vào khu vực Phòng Sạch. Thông thường không khí di chuyển từ nơi có áp suất cao qua nơi có áp suất thấp. Để theo dõi được áp suất trong Phòng Sạch cần phải có thiết bị theo dõi chuyên dụng. Đó là đồng hồ đo áp suất Phòng Sạch. Khi áp suất Phòng Sạch vượt ngưỡng cho phép, không khí sẽ tự động tràn ra ngoài thông qua cửa gió. Đối với những Phòng Sạch có tiêu chuẩn cao thường sẽ có gắn thêm khóa gió.

Trong quá trình thiết kế cần phải lưu ý đến cột áp của quạt cũng như chênh lệch giữa lượng gió cấp và hồi.

Nhiệt độ và độ ẩm của Phòng Sạch

Tùy thuộc vào yêu cầu của dự án hay đặc thù ngành mà dải nhiệt độ cũng như độ ẩm của Phòng Sạch là khác nhau. Nhiệt độ và độ ẩm có thể chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như: quy mô hoạt động, nấm mốc, vi sinh..

Phòng sạch có sự ảnh hưởng của nhiệt độ, độ ẩm, độ sạch, áp suất và nhiễm chéo.

Nhiễm chéo

Nhiễm chéo là sự nhiễm các tạp chất có bản chất hóa học, vi sinh vật hoặc tiểu phân lên trên nguyên liệu ban đầu hay thành phẩm trung gian trong quá trình sản xuất, lấy mẫu, đóng gói, bảo quản…

Độ Sạch, Cấp Sạch và Hệ Thống Thông Gió

Độ sạch hay cấp sạch phần lớn phụ thuộc vào hệ thống thống gió, xử lý không khí và các thiết bị xử lý trong hệ thống này. Một số yếu tố chính ảnh hưởng tới độ sạch và cấp sạch là:

Thông gió và số lần tuần hoàn không khí (Air Changes Per Hour - ACH)

Thông gió là biện pháp điều tiết lưu lượng và hướng di chuyển của không khí, để đảo bảo số liệu về thông gió được chính xác cần phải có các kế hoạch và tính toán kĩ thuật trước khi triển khai thi công - lắp đặt. Đối với các công trình thông thường như nhà ở hay nhà xưởng, vấn đề thông gió chỉ là hệ thống quạt hút hoặc thổi đơn giản. Tuy nhiên, đối với các dự án Phòng Sạch có yêu cầu cao, hệ thống thông gió cần phải đảm bảo theo những tiêu chuẩn cụ thể và phức tạp hơn.

Hệ thống thông gió phòng sạch

Số lần tuần hoàn hoặc trao đổi không khí ảnh hưởng rất lớn tới cấp sạch, chỉ số ACH càng lớn thì số hạt bụi trong không khí sẽ càng thấp và ngược lại. Đối với hệ thống điều hòa không khí tại các tòa nhà văn phòng khoảng từ 5 đến 10 lần thì đối với Phòng Sạch, số lần trao đổi không khí có thể lên tới 20 lần, đối với Phòng Sạch có yêu cầu cao thì số lần tuần hoàn không khí có thể lên tới 100 lần. 

Dòng chảy tầng (Laminar Flow)

Dòng chảy tầng - là dòng chảy không khí đặc biệt, nơi không khí di chuyển một cách mượt mà, song song và không gây sự hỗn loạn. Điều này giúp tạo ra một môi trường sạch, không có bụi, vi khuẩn, giúp đảm bảo môi trường làm việc trong Phòng Sạch luôn được duy trì được các thông số sạch cho phép và đúng theo tiêu chuẩn đã định.

Dòng chảy tầng thường có 2 hướng di chuyển chính là dòng chảy theo hướng ngang (horizontal laminar flow) và dòng chảy theo hướng dọc ( vertical laminar flow). Dòng chảy theo hướng ngang thường được sử dụng đối với các dự án công nghệ thực phẩm hoặc sản xuất dược phẩm. Dòng chảy theo hướng dọc thường được sử dụng trong phòng phẫu thuật hoặc làm việc với các vật liệu nhạy cảm.

Lọc không khí (Air Filter)

Cấp sạch trong môi trường Phòng Sạch phụ thuộc rất lớn vào số hạt bụi, số hạt bụi tỉ lệ nghịch với độ sạch, hạt bụi càng cao thì cấp sạch càng thấp và ngược lại. Một trong những công cụ giúp hỗ trợ giảm thiểu lượng hạt bụi tới mức thấp nhất đó chính là phin lọc HEPA. Đây là loại phin lọc nằm trong hệ thống lọc khí trong các nhà máy sản xuất. Vị trí của bộ lọc thường gắn ngay tại AHU hoặc từng phòng.

Phân Loại Các Cấp Độ Phòng Sạch Theo Tiêu Chuẩn

Hiện nay có nhiều tiêu chuẩn riêng về cấp độ sạch, mỗi lĩnh vực khác nhau cần phải đáp ứng về cấp độ Phòng Sạch theo tiêu chuẩn khác nhau. Hiện nay, phổ biến nhất là 3 tiêu chuẩn về cấp độ Phòng Sạch.

Tiêu chuẩn Phòng Sạch FED STD 209E

Tiêu chuẩn Phòng Sạch FED STD 209E phân loại cấp độ sạch theo số lượng các hạt trên mỗi foot khối (ft3) không khí. Chúng ta có thể theo dõi ở bảng dưới đây.

Tiêu chuẩn Phòng Sạch FED STD 209E

Tiêu chuẩn này chia Phòng Sạch thành các cấp: Class 1, Class100, Class 1000, Class 10 000, Class 100 000. Trong đó, Class 1 là tiêu chuẩn cho Phòng Sạch “cấp sạch cao nhất” và Class 100 000 cho tiêu chuẩn Phòng Sạch “ cấp sạch thấp nhất”

Tiêu chuẩn Phòng Sạch ISO 14644

Tiêu chuẩn Phòng Sạch ISO 14644 phân loại cấp độ sạch dựa trên số lượng các hạt cho phép ở trên mỗi mét khối (m³) không khí như bảng sau:

Tiêu chuẩn Phòng Sạch ISO 14644

Như vậy, theo tiêu chuẩn này, Phòng Sạch được chia thành 9 cấp từ ISO 1 tới ISO 9, ISO 1 có yêu cầu về cấp độ sạch cao nhất và ISO 9 là tiêu chuẩn về cấp độ sạch thấp nhất. Đối với các lĩnh vực đặc biệt, tiêu chuẩn này bổ sung thêm hai cấp độ sạch so với STD 209E là ISO 1 và ISO 2, đây được coi là 2 cấp độ cao nhất cho Phòng Sạch.

Tiêu chuẩn Phòng Sạch GMP

Đây là tiêu chuẩn thường được sử dụng đối với lĩnh vực sản xuất dược phẩm, y tế. Theo tiêu chuẩn này, Phòng Sạch được chia thành 4 cập độ là A, B, C, D. Thông số tương ứng về các hạt trong không khí theo các cấp độ được thể hiện qua bảng sau:

Tiêu chuẩn phòng sạch GMP

Đánh Giá Lợi Ích Của Phòng Sạch

Hiện nay, Phòng Sạch rất cần thiết trong mọi ngành nghề, mọi lĩnh vực của cuộc sống. Phong sạch rất quan trọng vì:

• Mang lại môi trường sạch và an toàn.
• Đảm bảo cho sản phẩm sản xuất được an toàn theo đúng các tiêu chuẩn được quy định bởi các tổ chức, chính quyền và các quốc gia trong quá trình cung cấp, xuất - nhập khẩu.
• Đảm bảo một môi trường ổn định cho việc nghiên cứu, phát triển và sản xuất sản phẩm quan trọng, có giá trị cao hoặc đặc biệt.
• Giúp giảm thiểu tối đa những nguy hiểm tiềm tàng khi vật liệu, sản phẩm bảo quản, lưu trữ trong môi trường nguy hại.
• Tạo ra luồng không khí tự nhiên, không ngột ngạt cho con người trong quá trình hoạt động
• Giúp gia tăng sự ổn định cho luồng không khí trong quá trình chăm sóc bệnh nhân, phòng mổ, phòng hồi sức - cấp cứu…

​

Phòng sạch cần thiết trong mọi lĩnh vực

Những Thiết Bị & Công Cụ Quan Trọng Thường Được Sử Dụng Trong Phòng Sạch

Để đáp ứng được các tiêu chuẩn sạch theo các cấp độ. Phòng Sạch cần phải có những thiết bị chuyên dụng cần thiết như:

FFU: Thiết bị lọc không khí tự cấp nguồn.

AHU: Thiết bị xử lý không khí trung tâm.

Hepa Box: Cửa cấp khí xuống Phòng Sạch.

Air Shower: Buồng thổi khí giúp thổi sạch bụi bẩn từ con người, đồ vật trước khi vào phòng.

Passbox: Hộp chuyển đồ giúp giảm nhiễm chéo.

AirLock: Phòng chốt gió.

Clean Bench: Bàn thao tác, bàn làm việc.

Air Filter: Bộ lọc khí.

Laminar Air Flow Unit: Máy tạo dòng chảy tầng.

Dispensing Booth: Buồng cân

Laminar Air Flow Hood

Laminar Air Flow Trolley

Big In Bag Out

Buồng khử khuẩn

Panel Cách Nhiệt 

Cửa Phòng Sạch

Phụ Kiện Nhôm Phòng Sạch

 

Một số thiết bị thường sử dụng cho phòng sạch

Quần áo phòng sạch

Ứng Dụng Của Phòng Sạch

Vai trong của Phòng Sạch hiện nay là rất cần thiết trong mọi lĩnh vực, đối với lĩnh vực sản xuất và nghiên cứu khoa học -  công nghệ Phòng Sạch quan trọng hơn bao giờ hết bởi sự đảm bảo cho một môi trường không có sự ô nhiễm. Vì vậy, để đảm bảo những sản phẩm, dịch vụ đạt chất lượng tốt nhất, Phòng Sạch còn được ứng dụng trong một số lĩnh vực quan trọng như:

• Phòng Sạch sản xuất dược phẩm.
• Phòng Sạch sản xuất hóa mỹ phẩm
• Phòng Sạch sản xuất thực phẩm
• Phòng Sạch sản xuất điện tử, bán dẫn
• Phòng Sạch sản xuất thiết bị y tế
• Phòng Sạch làm phòng mổ cho bệnh viện
• Phòng Sạch trong nhà máy

​

Phòng sạch điện tử

​

Phòng sạch mỹ phẩm

Phòng sạch dược phẩm

Nội Quy và Nguyên Tắc Về Phòng Sạch

Nội quy Phòng Sạch

Môi trường Phòng Sạch cần có những nguyên tắc hoạt động nhất định để tuân theo các tiêu chuẩn sạch. Vì vậy, Phòng Sạch có những nội quy nhất định dưới đây:

• Tuyệt đối không ăn uống, nhai kẹo cao su hay hút thuốc khi đang làm việc trong môi trường Phòng Sạch.
• Mọi thứ khi được đưa vào trong Phòng Sạch đều phải được phê duyệt và khử khuẩn đầy đủ bao gồm cả quần áo mặc trên người cũng đều phải là loại quần áo chuyên dụng cho Phòng Sạch
• Không sử dụng mỹ phẩm khi làm việc tại Phòng Sạch, bao gồm cả những loại mỹ phẩm cần thiết như son môi, kẻ lông mày, nước hoa…
• Các loại vật dụng phổ biến như: giấy vệ sinh, bút … đều không được sử dụng khi chưa được phê duyệt hay làm sạch.
• Đặc biệt để tránh lây lan bui bẩn, vi rút, găng tay không được phép chạm vào bất cứ mục hay bề mặt nào khi chưa được làm sạch hoàn toàn.
• Giữ gìn vệ sinh Phòng Sạch là cách để đảm bảo cho sản phẩm, vật liệu đạt được chất lượng đầu ra. Đây cũng là cách để nâng cao năng suất hoạt động đồng thời kéo dài tuổi thọ của Phòng Sạch.

Chính vì vậy, để quá trình sản xuất - nghiên cứu diễn ra thuận lợi nhất. Hãy tuân theo các tiêu chuẩn về nội quy Phòng Sạch một cách triệt để hoàn toàn.

Phải tuân thủ nghiêm ngặt các nội quy của phòng sạch

Nguyên tắc Phòng Sạch

Luôn duy trì luồng không khí sạch thông qua việc sử dụng một trong hai bộ lọc không khí HEPA hoặc ULPA áp dụng nguyên lý dòng không khí thắng Laminar hoặc dòng không khí hỗn loạn Turbulent trong Phòng Sạch.

Dòng không khí thắng (dòng không khí một chiều) là hệ thống luồng không khí được chuyển giao trực tiếp từ bộ lọc không khí từ trần nhà đi xuống xuôi theo một dòng.

Hệ thống luồng không khí thắng thường được sử dụng 100% của trần nhà để chuyển giao không khí đi xuống và duy trì khống khí liên tục theo hướng một chiều.

Dòng không khí thắng đạt được mức tiêu chuẩn thường được chú trọng tại khu vực công nhân tập trung làm việc và được quy định trong tiêu chuẩn ISO-1 đến tiêu chuẩn ISO-4 theo nguyên tắc phân loại Phòng Sạch tiêu chuẩn quốc tế ISO.

Nguyên tắc phòng sạch phải được thực hiện đầy đủ

MATHOME – Đơn vị cung cấp tổng thể các giải pháp đồng bộ về Phòng Sạch.

Là đơn vị cung cấp tổng thể các giải pháp đồng bộ về Phòng Sạch, MATHOME đã không ngừng học hỏi, đổi mới và sáng tạo để cung cấp cho khách hàng những giá trị hữu ích và một công trình toàn diện.

Được xây dựng với một quy trình khép kín tối ưu cùng kinh nghiệm thực tế qua nhiều dự án triển khai về Phòng Sạch  MATHOME đã nhận được nhiều sự tin tưởng của các Chủ đầu tư trên toàn quốc.

Với hệ thống chi nhánh có mặt ở khắp các tỉnh thành trên Toàn Quốc. MATHOME hoàn toàn cam kết với khách hàng về tiến độ khi cần thiết.

“Tối ưu về chi phí – Nhanh về tiến độ - Đơn giản về quy trình – Phục vụ lâu dài”

Với hệ thống có mặt tại nhiều tỉnh thành tại Việt Nam. MATHOME cung cấp các giải pháp cho Phòng Sạch tại các tỉnh thành sau:

Miền Bắc:  Bắc Ninh, Hà Nam, Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Vĩnh Phúc,  Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Quảng Ninh,  Lào Cai, Yên Bái, Điện Biên, Hoà Bình, Lai Châu, Sơn La.

Miền Trung: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế

Miền Nam: TP HCM, Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Đồng Tháp, Tiền Giang, An Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Thành phố Cần Thơ,  Ninh Thuận, Bình Thuận.

CÔNG TY CỔ PHẦN CÁCH NHIỆT MATHOME VIỆT NAM

Hotline 1:  0935 55 62 68

Hotline 2: 0932 268 932

*VPGD MIỀN BẮC: Số 10/12 - đường Khuất Duy Tiến - Phường Thanh Xuân Bắc - Quận. Thanh Xuân - Hà Nội.

*VPGD MIỀN NAM: Số 7 – Đường 270 – KDC Nam Hòa – Phường Phước Long A – TP. Thủ Đức – TP. Hồ Chí Minh

*Chi nhánh và nhà máy sản xuất tại: Bắc Ninh, Phú Thọ, Sơn La, Thái Bình, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng, Bình Dương, Long An, Bến Tre.

Email: mathomegroup@gmail.com